Widok Przedmiar/Obmiar¶

Grupa Pozycja¶

• Wstaw katalogową - otwiera okno wyboru danych z bazy katalogów. Okno to jest opisane w Wybór pozycji.

• , , - służą do wstawiania pozycji transportowych i czasu pracy rusztowań.

• ...niekatalogową - służy do wstawienia pustej pozycji szczegółowej, której dane trzeba będzie wypełnić korzystając z panelu lub okna edycji pozycji oraz menu formularza kosztorysu.

• ...na koniec - pozwala wstawić pozycję na koniec kosztorysu. Typ pozycji wybieramy z menu, które rozwinie się po kliknięciu w ikonę ...na koniec.

• Warianty - otwiera okno wariantów opisane w Warianty elementów RMS w pozycji

• Warianty pozycji - otwiera okno edycji wariantów działów i pozycji opisane w Warianty działów i pozycji

  Ważne

  Należy zwrócić uwagę, aby w przedmiarze nie było wzajemnych odwołań #p pomiędzy pozycjami przypisanymi do różnych wariantów. Odwołanie do elementu, który jest przypisany do wariantu nieaktywnego zostanie potraktowane tak, jak odwołanie do elementu nieistniejącego, czyli program uzna to za błąd.

• Uprość - pozwala zmienić typ zaznaczonej pozycji na uproszczoną. Oznacza to, że z widoku pozycji znikną elementy RMS, a jej wartość będzie iloczynem obmiaru i ceny jednostkowej. Cena jednostkowa może być wyliczana z wartości elementów RMS, gdyż uproszczenie pozycji nie usuwa ich fizycznie. Może też być wpisana bezpośrednio w okno Cena jedn. panelu pozycji, jeżeli nie zostało zaznaczone pole wyboru Wyliczana. Jeżeli pozycja została wstawiona jako niekatalogowa i nie wstawiono do niej RMS-ów lub zostały z niej usunięte wszystkie elementy RMS, to mimo wszystko jest traktowana przez program jako pozycja szczegółowa i aby móc wpisać cenę jednostkową trzeba najpierw wykonać operację Uprość i odhaczyć pole Wyliczana.

  Po wydaniu polecenia Uprość pokaże się okno Edycja pozycji, a w nim cztery możliwości:

  • Zachowaj elementy RMS i wyliczaj z nich wartość - w pozycji nie będą widoczne elementy RMS, ale pozostaną one w niej fizycznie. Ponieważ wartość pozycji będzie wyliczana z wartości RMS-ów, a nie z ceny jednostkowej, nie będzie ona przez program traktowana tak, jak prawdziwa pozycja uproszczona. Sumy wartości R, M i S będą widoczne w odpowiednich kolumnach. Tak utworzonej pozycji uproszczonej można w dowolnym momencie przywrócić szczegółowość.
  • Wartość pozycji wyliczaj z ceny jednostkowej, ale pozostaw elementy pozycji - elementy RMS pozostaną w pozycji, ale jej wartość będzie wyliczana jako iloczyn ceny jednostkowej wyliczonej w momencie uproszczenia i obmiaru. Tak utworzonej pozycji uproszczonej można w dowolnym momencie przywrócić szczegółowość. Kolumny R, M i S będą puste.
  • Usuń elementy RMS - z pozycji zostaną usunięte elementy RMS. Po zapisaniu, zamknięciu kosztorysu i ponownym wczytaniu, przywrócenie szczegółowości tej pozycji będzie niemożliwe.
  • Anuluj - anuluje wykonanie operacji uproszczenia.

Grupa Dział¶

Kliknięcie w ikonę Wstaw dział rozwija menu podręczne grupy, które pozwala wybrać, czy wstawiamy dział równorzędny z poziomem aktywnego, czy też jego poddział oraz czy wstawiamy go przed czy za zaznaczonym elementem.

Grupa Obliczenia¶

Ikony tej grupy są nieaktywne, gdy aktualnie wskazywanym wierszem jest wiersz RAZEM.

• Wstaw wyrażenie - powoduje wstawienie poniżej wiersza wskazywanego w formularzu pustego wiersza typu wyrażenie, co widać po prawej stronie kolumny Opis i wyliczenia jako ikonę . Wpisanie dowolnego wyrażenia (lub liczby) i zatwierdzenie klawiszem ENTER spowoduje dodanie wartości wpisanego wyrażenia do wartości obmiaru (lub obliczeń pomocniczych) oraz pojawienie się następnego pustego wiersza typu wyrażenie. Można teraz wpisać kolejne wyrażenie lub ponownie kliknąć ENTER na pustym wierszu i zakończyć edycję. Jeżeli w pusty wiersz wyrażenia wpiszemy literę s lub S, to wiersz ten zmieni się w Sumę częściową, a jeżeli k lub K, to uzyskamy wiersz końca obliczeń pomocniczych. Kliknięcie w ikonę spowoduje jej zmianę na , co oznacza zmianę typu wiersza na komentarz. Jako wiersz komentarza będzie również traktowany wiersz, którego wpisywanie rozpocznie się od znaku apostrofu. Klawiszem Tab można przełączać wpisywanie tekstu między kolumnami Opis i Podstawa. Jeżeli po wpisaniu wyrażenia, kolor czcionki będzie czerwony , to znaczy, że wyrażenie zawiera błąd i jego wartość będzie równa 0.

  Wyrażenia w programie KOMA mogą zawierać liczby, stałe i funkcje opisane w rozdziale Funkcje i wzory dostępne w programie oraz stałe lokalne, definiowane dla jednego obmiaru. Stałe lokalne definiuje się wpisując w wierszu wyrażenia nazwę stałej, znak równości i liczbę lub wyrażenie. (np. Stała1 = 2+2). Stałe lokalne obowiązują poniżej wiersza, w którym zostały wpisane.

  Ważne

  Podpowiedź - zestaw wzorów i stałych wywołuje się kombinacją klawiszy Ctrl+Spacja gdy kursor znajduje się w wierszu edytowanego wyrażenia.

  Do wstawienia wyrażenia można też wykorzystać kombinację klawiszy Ctrl+ENTER, która spowoduje wstawienie pustego wiersza wyrażenia poniżej wiersza wskazanego kursorem.

  Wiersz można usunąć kombinacją klawiszy Ctrl+Del. Sam klawisz Del czyści zawartość wiersza, nie usuwając go.

  Stałe globalne definiuje się w opcjach kosztorysu (Opcje). Stałe lokalne definiuje się na formularzu obmiaru i obowiązują one jedynie w obrębie obmiaru, dla którego zostały zdefiniowane, poniżej wiersza definicji. Wiersz definicji stałej lokalnej ma postać:

  Nazwa_stalej = wyrażenie

  (Nazwa_stałej nie może zawierać spacji i polskich znaków diakrytycznych).

  Ważne

  Jeżeli wiersz aktualnie wskazywany jest w trakcie edycji, kombinacja klawiszy Ctrl+ENTER nie zadziała. Należy wcześniej wyjść z edycji klawiszem Esc lub kliknąć myszką w inną kolumnę niż Opis i wyliczenia

  Ważne

  Wszystkie wyrażenia występujące w oknach edycyjnych paneli (lub ich fragmenty) można zastąpić wartością liczbową. W tym celu należy zaznaczyć wyrażenie lub jego część (Shift + strzałka) i z menu spod prawego przycisku myszy wybrać hasło Wylicz zaznaczone.

  W wyrażeniach można także wykorzystywać nawiasy ( ), [ ] oraz { }. W wiersz wyrażenia można wstawiać komentarze (np. jednostki miary) ujęte w znaki < >. Tekst ujęty w nawiasy ostre nie będzie przez program analizowany. Wyrażenia mogą też zawierać odwołania do wartości obmiarów z innych pozycji oraz obliczeń pomocniczych i sum częściowych z tej samej lub innych pozycji. Odwołanie takie może mieć postać:

  • #px, gdzie x - oznacza numer pozycji - do wyrażenia wejdzie wartość obmiaru głównego z pozycji o numerze x (np.: #p2 po zatwierdzeniu widoczne jako poz.2)
  • #pxL, gdzie x - oznacza numer pozycji, a L literę obliczeń pomocniczych - do wyrażenia wejdzie wartość odpowiednich obliczeń pomocniczych lub sumy częściowej w obmiarze głównym pozycji x (np.: #p2a po zatwierdzeniu widoczne jako poz.2A)
  • #pxon, gdzie x - oznacza numer pozycji, a n numer obmiaru dodatkowego - do wyrażenia wejdzie wartość n-tego obmiaru pomocniczego (dla obmiaru podstawowego n=0 lub można go pominąć).
  • #pxonL, gdzie x - oznacza numer pozycji, n numer obmiaru dodatkowego a L literę obliczeń pomocniczych - do wyrażenia wejdzie wartość odpowiednich obliczeń pomocniczych lub sumy częściowej w n-tym obmiarze pozycji x (dla obmiaru podstawowego n=0 lub można go pominąć).

  Ważne

  Jeżeli pozycja a odwołuje się do pozycji b, a pozycja b do pozycji a (bezpośrednio lub poprzez inne odwołania), to powstaje błąd zapętlenia i wiersze biorące udział w zapętleniu zmieniają swój kolor na czerwony.

• ... komentarz - pozwala wstawić wiersz komentarza, który nie będzie miał wpływu na wartość obliczeń.

• ... sumę częściową - pozwala wstawić sumę częściową między wiersze obliczeń. Sumy częściowe nie mają wpływu na wartość obmiaru. Wstawianie ich służy zwiększeniu przejrzystości obliczeń. Jednocześnie wstawianie sum częściowych pozwala na odwoływanie się do ich wartości z innych miejsc obmiaru poprzez #p....

• Koniec obliczeń pomocniczych - pozwala zakończyć obliczenia pomocnicze. Wstawienie tego znacznika zeruje wartość obmiaru w pozycji. Tym samym obliczenia pomocnicze muszą poprzedzać wyliczenia obmiaru w pozycji. W obrębie obliczeń pomocniczych może być wiele sum częściowych. Obliczeń pomocniczych może być w pozycji wiele, ale wszystkie muszą być na początku obliczeń. Do ich wartości można odwoływać się przez #p....

• Zmień na komentarz - pozwala zmienić typ wiersza z wyrażenia na komentarz. Jeżeli w wierszu tym było poprawne wyrażenie arytmetyczne, to po tej zamianie jego wartość nie będzie miała wpływu na obmiar pozycji. Ten sam efekt można osiągnąć klikając w ikonę w wierszu, która zmieni się na . Jeżeli zaznaczono kilka wierszy, to wszystkie zostaną zamienione na komentarz.

• Zmień na wyrażenie - pozwala zmienić typ wiersza z komentarza na wyrażenie. Jeżeli w tym wierszu jest tekst poprawnego wyrażenia arytmetycznego, to po tej zamianie jego wartość zostanie uwzględniona w obliczeniach. Ten sam efekt można osiągnąć klikając w ikonę w wierszu, która zmieni się na . Jeżeli zaznaczono kilka wierszy, to wszystkie zostaną zamienione na wyrażenie.

Grupa robocza¶

• Zaznacz wszystkie pozycje - spowoduje zaznaczenie wszystkich pozycji w kosztorysie.

  Zwiń - pozwala na “zwinięcie” zaznaczonych działów i / lub pozycji. Zostaną one na formularzu kosztorysu i przedmiaru zastąpione pojedynczym wierszem. Ten sam efekt osiągamy klikając w ikonę w kolumnie Uwagi formularza.

• Rozwiń - pozwala na “rozwinięcie” zaznaczonych działów i / lub pozycji. Pojedyncze wiersze zostaną na formularzu kosztorysu i przedmiaru zastąpione pełnym formularzem pozycji lub działu. Ten sam efekt osiągamy klikając w ikonę w kolumnie Uwagi formularza.

• Przedmiar - powoduje pojawienie się u dołu ekranu formularza przedmiaru, co pozwala na równoczesną pracę na obu formularzach.

• Usuń - usuwa z kosztorysu zaznaczone elementy. Przywrócić je można tylko poprzez cofnięcie operacji.

• Zrób przedmiar - wywołuje menu złożone z dwóch haseł:

  • Zrób przedmiar - po wybraniu tego hasła pojawi się pytanie “Czy zmienić tytuł wydruku na “PRZEDMIAR” i usunąć nakłady, ceny”. Potwierdzenie tego pytania spowoduje zmianę tytułu wydruku. Nakłady i ceny zostaną z kosztorysu usunięte bez względu na odpowiedź.
  • Zrób kosztorys nakładczy - opracowywany kosztorys zostanie zamieniony na kosztorys nakładczy, czyli zostaną z niego usunięte wszystkie ceny elementów R, M i S.

Grupa Schowek¶

• Kopiuj - wstawia do schowka kopie elementów zaznaczonych na formularzu
• Wytnij - usuwa z kosztorysu i wstawia do schowka zaznaczone elementy
• Wklej - wstawia we wskazanym miejscu elementy ze schowka

Grupa Filtr¶

Przyciski Błędy, Ostrzeżenia i Notatki pozwalają na ograniczenie formularza do pozycji z odpowiednią flagą. Są to przyciski dwustanowe. Wciśnięcie dwóch lub trzech przycisków powoduje, że widoczne będą pozycje z różnymi flagami.

Grupa Opcje¶

• Opcje - wywołuje okno opcji. Przeczytaj więcej w Opcje.

Grupa Wydruk¶

Po kliknięciu w ikonę Wydruk rozwinie się menu z trzema hasłami:

• Szybki wydruk kosztorysu (cały formularz) - umożliwia szybki wydruk aktualnie widocznego formularza w całości. Po wybraniu tego hasła pojawi się okno podglądu wydruku, z którego można uruchomić wydruk przyciskiem Drukuj.
• Szybki wydruk kosztorysu (tylko zaznaczone) - umożliwia wydruk wybranych elementów aktywnego formularza. Po wybraniu tego hasła pojawi się okno podglądu wydruku, z którego można uruchomić wydruk przyciskiem Drukuj.
• Drukuj... - wywołuje okno pełnego wydruku. Przeczytaj więcej w Wydruki.