TZKNC N-K/V Konserwacja mebli zabytkowych oraz inne prace konserwatorsko-stolarskie
1. Wstęp
1.1. Tymczasowy Katalog Norm Czasowych część N-K/V na prace konserwatorskie mebli zabytkowych oraz innych prac konserwatorsko-stolarskich dostosowany jest do zasad i struktury organizacyjnej obowiązującej w P.P. "Pracownie Konserwatorów Zabytków".
1.2. Tematyka objęta niniejszym Katalogiem dotyczy profilu prac wykonywanych w pracowniach konserwacji mebli zabytkowych oraz sztuki zdobniczej i zakresem swym obejmuje:
1.2.1. Czynności i zabiegi związane z konserwacją elementów drewnianych jak meble, stalle, ambony, ołtarze, chóry muzyczne, stropy, boazerie, parkiety itp.
1.2.2. Ustalenie zakresu koniecznych zabiegów i czynności oraz sposobu ich wykonania /program konserwatorski/.
1.2.3. Sporządzenie dokumentacji konserwatorskiej ze stanu obiektu przed i po konserwacji.
1.3. Normy czasowe podane w niniejszym katalogu obejmują czas główny robocizny oraz czas przygotowawczo-zakończeniowy.
1.4. Ustalenie kompleksowych nakładów czasowych za wszystkie prace przy wykonywaniu konserwacji lub rekonstrukcji danego obiektu dokonuje się przez zsumowanie nakładów czasowych z poszczególnych tablic odpowiadających warunkom i technologii wykonania - zgodnie ze stanem faktycznym.
1.4.1. Pod pojęciem określenia wg p. 4.1. rozumie się kompletne i kompleksowe nakłady związane z wykonywaniem zadanego zakresu pracy /dzieła/ o sprecyzowanym charakterze.
2. Warunki techniczne
2.1. Prace wchodzące w zakres działalności pracowni konserwacji mebli i innych prac konserwatorsko-stolarskich powinny być wykonywane zgodnie z obowiązującymi z PP PKZ wewnętrznymi zarządzeniami i instrukcjami oraz zgodnie z najlepszymi i wypróbowanymi metodami z dziedziny wiedzy konserwatorskiej.
2.2. Pod pojęciem "zabieg konserwatorski" wymienionym w poszczególnych tablicach katalogu - rozumie się wykonanie jednej lub kilku odpowiednich operacji ściśle sprecyzowanych i określających odpowiednią technologię uwzględniającą wykonanie założonego zadania.
2.3. Pod pojęciem "obiekt" - należy rozumieć kompletne dzieło bez względu na rodzaj podłoża, materiału, zakresu wykonywanych zabiegów oraz wielkości powierzchni. Na przykład krzesło, fotel, kanapa, itp.
2.4. Normy czasowe podane w niniejszym katalogu nie obejmują nakładów na:
- transport,
- rusztowania,
- prace fotograficzne,
- dokumentację naukowo-historyczną,
- zabezpieczenia obiektów /elementów/ do transportu.
2.5. Kwalifikowanie zabiegów do odpowiedniego stopnia trudności lub innych parametrów lub innych parametrów określonych w katalogu powinno być uzależnione - między innymi - od ogólnego stanu obiektu, jego charakteru i wielkości oraz przewidywanych nakładów pracochłonności.
2.5.1. Kwalifikacji dokonuje komisja w składzie: kierownik pracowni, kierownik zespołu oraz inspektor nadzoru lub upoważniony przedstawiciel inwestora.
Fakt przyjętej kwalifikacji musi być szczegółowo omówiony w zatwierdzonym przez inwestora protokole, ustalającym dane wyjściowe do kosztorysowania.
2.6. Zastosowanie współczynników zwiększających określonych pod poszczególnymi tablicami a nie posiadających szczegółowych kryteriów można wprowadzić do kosztorysowania po uprzednim uzasadnieniu ich i zatwierdzeniu przez zleceniodawcę w protokole ustalającym dane wyjściowe do kosztorysowania.
3. Warunki obmiaru
3.1. Zasady oraz jednostki obmiaru dla poszczególnych zabiegów /operacji/ podane są w odpowiednich tablicach katalogu.
4. Warunki specjalne
4.1. W przypadkach gdyby na tym samym obiekcie i dla tych samych powierzchni zachodziła konieczność powtórzenia tych samych zabiegów dwukrotnie lub więcej, fakt ten musi być szczegółowo omówiony i uzasadniony w zatwierdzonym przez inwestora protokole danych wyjściowych do kosztorysowania. Normy czasowe za stosowanie drugich i ewentualnie następnych tych samych zabiegów /operacji/ należy liczyć ze współczynnikiem 0,90.
4.2. W przypadkach gdyby przy konserwacji lub rekonstrukcji danego obiektu zaistniały wyjątkowo sprzyjające okoliczności, które w poważnym stopniu spowodowałyby znaczne obniżenie nakładów robocizny w porównaniu z nakładami przewidzianymi w kosztorysie, wówczas na wniosek kierownika pracowni Oddział może przy fakturowaniu prac udzielić zamawiającemu odpowiedniej bonifikaty /opustu/.
Wysokość opustu należy ustalać po całkowitym wykonaniu zleconego zakresu prac w zależności od osiągniętych wyników ekonomicznych.
4.3. Dopuszcza się możliwość posługiwania się katalogami zakładowymi innych specjalizacji z zakresu działalności pionu naukowo-konserwatorskiego, lecz tylko w przypadkach wykonywania czynności lub operacji o procesie technologicznym odpowiadającym procesowi i warunkom określonym w katalogu.
4.4. Przy zabiegach konserwatorskich wykonywanych z rusztowań powyżej 5 i 10 m wysokości należy stosować następujące współczynniki:
4.4.1. Na wysokości od 5 do 10 m - współczynnik 1,05.
4.4.2. Na wysokości powyżej 10 m - współczynnik 1,15.
4.4.3. Przy pracach wykonywanych "nad głową" na stropach płaskich
- współczynnik 2,00.
4.4.4. Przy pracach na sklepieniach sferycznych, skośnych lub fasetach - współczynnik 1,50.
4.4.5. Przy pracach wykonywanych w warunkach odbiegających od normalnych, lecz przeprowadzenie których jest technologicznie możliwe, do cen jednostkowych za takie zabiegi należy stosować współczynnik - 1,15.
Dotyczy to:
- pomieszczeń o temperaturze mniej niż +15 st. C lecz nie niżej niż +10 st. C;
- powierzchni zawilgoconych /np. podziemia/;
- przy bardzo silnym sztucznym oświetleniu.
4.5. W przypadkach wykonywania zakresu prac nie mających odzwierciedlenia w obowiązującym katalogu normy czasowe należy ustalać wg zasad technicznego normowania pracy, literatury technicznej o charakterze kalkulacyjnym lub w oparciu o własne doświadczenie zawodowe.
4.6. Ustalenia nakładów kosztowych w złotówkach należy dokonywać w oparciu o określone w niniejszym katalogu zasady oraz wyliczoną stawkę sprzedażną zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami stosowanymi w PP PKZ.
4.7. Normy czasowe określone w katalogu podane zostały w setnych godziny.
Tablica 1.
Opis katalogu
Dokumentacja - badania wstępne
Uwagi:
Kryteria przy kwalifikacji do odpowiedniego stopnia trudności:
"prosty" - obiekt jednolity stylistycznie wykonany z typowych materiałów o charakterze zniszczeń możliwym do określenia bez korzystania z literatury fachowej i konsultacji
"trudny" - obiekt niejednolity stylistycznie, rozpoznanie charakteru zniszczeń i zastosowanych materiałów oraz precyzyjnie określenie cech stylistycznych wymaga odwołania się do literatury przedmiotu.
"skomplikowany" - obiekt niejednolity stylistycznie. Rozpoznanie zastosowanych materiałów oraz określenie charakteru zniszczeń wymaga konsultacji branżowych, szczegółowych badań laboratoryjnych, odwołania się do literatury fachowej oraz wykonania studialnych prac koncepcyjnych i projektowych.
Tablica 2.
Naprawa uszkodzeń w istniejącej konstrukcji
Uwaga:
Do poz. 1 i 2 należy stosować następujące współczynniki:
a) przy długości w jednym miejscu do 0,50 mb - 1,25
b) przy długości w jednym miejscu od 0,50 do 1,00 mb - 1,10
Do poz. 3-6 należy stosować następujące współczynniki:
c) przy powierzchniach w jednym miejscu do 0,50 m2 - 1,25
d) przy powierzchniach w jednym miejscu od 0,50 do 1,00 mb - 1,10
Tablica 3.
Wyrabianie fragmentów lub całych połączeń stolarskich w zaflekowanych końcówkach - wykonywanie połączeń złamanych elementów zabytkowych
Uwaga:
a) Przy wykonywaniu połączeń wieloczopowych do poz. 1d należy stosować współczynnik 2,00.
b) W przypadkach wykonywania konserwacji złącz w obiektach zdemontowanych poprzez wzmocnienie okleinowania lub wprowadzenie uszczelnienia wkładkami z okleiny, do norm jednostkowych należy stosować współczynnik 0,50.
Tablica 4.
Uzupełnianie i wzmocnienia
Tablica 5.
Demontaż mebli na poszczególne elementy /dekoracje i konstrukcje/
Uwagi:
a) Montaż w/w elementów należy liczyć ze współczynnikiem w wysokości 1,30 do ustalonych norm za demontaż.
b) Zakwalifikowanie do odpowiedniego rodzaju konstrukcji /"proste" - "skomplikowane"/ należy uzależniać od stopnia trudności połączeń stolarskich.
c) Za elementy złożone współczynnik 1,15.
Tablica 6.
Demontaż obiektów drewnianych stałych
/stalle, ołtarze, stropy, boazerie, zabytkowa stolarka, parkiety, rozety, girlandy, superaporty itp/
Uwagi:
a) Obmiar należy dokonywać w rzucie na płaszczyznę pionową lub poziomą. Przy obiektach łukowych - wg zewnętrznego obwodu.
b) Montaż w/w elementów należy liczyć ze współczynnikiem w wysokości 1,30 do ustalonych norm czasu za demontaż.
c) "Obiekt prosty" - obiekt jednolity stylistycznie, wykonany z typowych materiałów o charakterze zniszczeń możliwym do określenia bez korzystania z literatury fachowej.
d) "Obiekt trudny" - obiekt niejednolity stylistycznie. Rozpoznanie charakteru zniszczeń i zastosowania materiałów oraz określenie cech stylistycznych wymaga odwołania się do literatury przedmiotu.
e) "Obiekt skomplikowany" - niejednolity stylistycznie, rozpoznanie zastosowanych materiałów oraz określenie charakteru zniszczeń wymaga konsultacji branżowych, szczegółowych badań laboratoryjnych, odwołania się do literatury fachowej oraz wykonania studialnych prac koncepcyjnych i projektowych. f) Przy demontażu obiektów na poszczególne elementy konstrukcyjne należy stosować następujące współczynniki:
od 1 do 3 elementów współczynnik 1,20
od 3 do 6 elementów współczynnik 1,40
powyżej 6 elementów współczynnik 1,70
g) Za elementy łączone współczynnik 1,20
Tablica 7.
Flekowanie
Uwagi:
a) Podane normy jednostkowe dotyczą drewna miękkiego. W przypadkach wykonywania fleków z drewna twardego do norm jednostkowych należy stosować współczynnik 1,40.
b) Uzupełnienie fleków grubości do 0,5 cm należy liczyć jak fornir
c) Przy flekowaniu podkładu pod intarsję i inkrustację należy stosować współczynnik 1,80.
d) Przy wykonywaniu fleków o kształtach obłych należy stosować współczynnik 1,15.
e) W przypadkach wykonywania fleków sposobem mechanicznym do norm jednostkowych należy stosować współczynnik zmniejszający 0,40.
Tablica 8.
Uzupełnienie całych elementów konstrukcyjnych
Uwagi:
a) W przypadkach powierzchni krzywych lub obłych należy stosować współczynnik 1,15.
b) Za drzewo twarde - cis, buk, dąb, wiąz, akacja, brzoza, orzech, grab - współczynnik 1,40.
c) W przypadku obróbki maszynowej - współczynnik 0,40.
Tablica 9.
Uzupełnienie ubytków rzeźby
Uwagi:
a) Przy rzeźbieniu elementów nowych bez konieczności nawiązywania się do epok stylowych lub charakteru oryginału należy stosować współczynnik 0,80.
b) Podane normy jednostkowe dotyczą drewna miękkiego. W przypadku wykonania rzeźby w drewnie twardym - należy stosować współczynnik 1,40.
c) Podane normy jednostkowe dotyczą wykonywania rzeźby na podstawie gotowego modelu. W przypadku braku modelu do norm jednostkowych należy stosować współczynnik 1,30.
d) Obmiar obiektów należy dokonywać w rzucie na płaszczyznę pionową lub poziomą wg rzeczywistych powierzchni zarzeźbionych /wg opisanych najprostszych figur i brył geometrycznych/ - z uwzględnieniem procentowego wyliczenia powierzchni zakomponowanych.
e) Kryteria stopnia trudności:
"prosty" - ornament jednolity jak: ząbki, łuzki, proste wzory geometryczne, gładkie rozety, stylizowane liście;
"średni" - ornamenty niejednolite z różnymi motywami, liście o kształtach naturalnych, dekoracyjne szyjki, ażury;
"trudny" - girlandy, wieńce, rozłożyste motywy roślinne, motywy zwierzęce, tematyka figuralna, ażury;
"bardzo trudny" - rzeźby pełne, popiersia, głowy, bardzo głębokie ażury.
f) Obmiar wg tzw. metody obmiaru miękkiego to jest w rozwinięciu w uwzględnieniem wszystkich wklęśnięć i wypukłości należy stosować wtedy, kiedy stosunek średniego obwodu liczonego wg opisanej linii po zewnętrznym obrysie konturów urzeźbienia przekroju poprzecznego /np. girlandy/ do średniej szerokości zrzutu jest równy lub większy do 1,30.
Tablica 10.
Listwy profilowane
Uwagi:
a) Normy jednostkowe dotyczące listew wykonywanych ręcznie przy szerokości listwy w rzucie do 50 mm z drewna miękkiego.
b) Powyżej 50 mm do 70 mm - współczynnik 1,20
c) Powyżej 70 mm do 100 mm - współczynnik 1,40
d) Przy wykonywaniu listew z drewna twardego - współczynnik 1,40.
e) Przy wykonywaniu listew nowych - współczynnik 0,80.
f) Przy wykonywaniu listew profilowanych sprzętem mechanicznym - do norm jednostkowych należy stosować współczynnik zmniejszający w wysokości 0,30.
g) Przy długościach listew do 0,25 mb - współczynnik 1,50
h) Przy długościach listew od 0,25 do 0,50 mb - współczynnik 1,30
i) Przy długościach listew od 0,50 do 1,00 mb - współczynnik 1,10
j) Przy grubości blachy powyżej 0,5 mm do poz. 4 należy stosować współczynnik 1,30.
Tablica 11.
Uzupełnianie ubytków i rekonstrukcja elementów toczonych
Uwagi:
a) Dla elementów rocznych "spiralnych" do kolumny "a" należy stosować współczynnik 2,50.
b) Przy drykowaniu blachą o grubości ponad 0,5 mm do poz. 8 należy stosować współczynnik 1,30.
c) Czynności związane z wykończeniem elementów toczonych /szlifowanie, politurowanie, polerowanie lakieru/ należy "wycenić" stosując do norm poz. 1-7 współczynnik 0,20. d) Przy długości listwy powyżej 2 dm stosować współczynnik 2,00 do poz. 1.
Tablica 12.
Konserwacja okien i forniru
Uwaga:
W przypadku stosowania płótna jako podkładu pod fornir należy do poz. 5 stosować współczynnik 1,20.
Tablica 13.
Uzupełnienie ubytków intarsji i inkrustacji
Tablica 14.
Usuwanie przemalowań
Uwagi:
a) Obmiar należy dokonywać w rozwinięciu dla elementów gładkich i profilowanych.
b) Dla elementów rzeźbionych wg rzutu na płaszczyznę pionową lub poziomą wg rzeczywistych powierzchni zarzeźbionych - wg opisanych najprostszych figur i brył geometrycznych z uwzględnieniem procentowego wyliczenia powierzchni zakomponowanych.
Tablica 15.
Kitowanie, szpachlowanie, retuszowanie
Uwagi:
a) Pozycja 1 i 2 obmiar w rozwinięciu wg rzeczywistych płaszczyzn poddawanych zabiegów.
b) Pozycja 3 i 4 obmiar wg rzutu na płaszczyznę pionową lub poziomą wg rzeczywistych powierzchni zarzeźbionych - wg opisanych najprostszych figur i brył geometrycznych z uwzględnieniem procentowego wyliczenia powierzchni zakomponowanych.
Tablica 16.
Prace wykończeniowe
Uwagi:
a) Dla wszystkich pozycji obmiar należy stosować w rzucie wg rzutu na płaszczyznę pionową lub poziomą wg rzeczywistych powierzchni zarzeźbionych - wg opisanych najprostszych figur i brył geometrycznych z uwzględnieniem procentowego wyliczenia powierzchni zakomponowanych.
b) Przy powierzchni w jednym miejscu do 0,25 m2 współczynnik 1,50
c) Przy powierzchni w jednym miejscu od 0,25 - 0,50 m2 współczynnik 1,30
d) Przy powierzchni w jednym miejscu od 0,50 - 1,00 m2 współczynnik 1,10
e) Przy powierzchniach odmiennych tj. profilowanych, łukowych itp. współczynnik 1,25
Tablica 17.
Prace tapicerskie
Uwagi:
a) Przy rekonstrukcji tapicerki mebli o szkielecie skomplikowanym /Ludwik XV, Ludwik - Filip, II Rokoko/ oraz przy meblach złoconych od poz. 3A do poz. 3J należy stosować współczynnik 1,60.
b) Przy zastosowaniu skóry do poz. 3H i 3R należy stosować współczynnik 2,50
c) Przy ścianach łukowych do poz. 3R należy stosować współczynnik 2,50
d) Norma w poz. 3R dotyczy nałożenia tkaniny na gotowy blejtram. W przypadku nakładania tkaniny bezpośrednio na ścianę z uprzednim ułożeniem podkładu, do normy tej należy stosować współczynnik 1,80.
e) Przy okrywaniu ścian tkaniną o małych powierzchniach w jednym miejscu należy do poz. 3R stosować następujące współczynniki:
do 2 m2 - 1,30
od 2 do 5 m2 - 1,15
od 5 do 10 m2 - 1,05
f) W przypadkach szycia tkanin ozdobnych /zachowanie zgodności wzorów/ do poz. 3M, N, O i P należy stosować współczynnik 1,60.