TZKNC N-K/VI Zabiegi konserwatorskie na zabytkowych rzeźbach kamiennych, płaskorzeźbach, detalach architektonicznych
1. Wstęp
1.1. Tymczasowy Katalog Zakładowy Norm Czasowych części N-K/VI na prace konserwatorskie zabytkowych rzeźb kamiennych płaskorzeźb do detali architektonicznych dostosowany jest do zasad architektury organizacyjnej obowiązującej z P.P. "Pracownie Konserwacji Zabytków".
1.2. Tematyka objęta niniejszym katalogiem dotyczy profilu prac wykonywanych w pracowniach konserwacji rzeźb kamiennych i zakresem swoim obejmuje:
1.2.1. Czynności i zabiegi związane z konserwacją zabytkowych elementów kamiennych jak rzeźby przestrzenne, płaskorzeźby, detale architektoniczne itp. Nie obejmuje natomiast nakładów czasowych na wykonanie studiów, szkiców i modeli niezbędnych do wykonywania uzupełnień i rekonstrukcji.
1.2.2. Ustalenie zakresu koniecznych zabiegów i czynności oraz sposobu ich wykonania /program konserwatorski/.
1.2.3. Sporządzenie dokumentacji konserwatorskiej.
1.2.4. Ewentualne opracowanie aranżacji plastycznej bądź ekspozycji.
1.3. Normy czasowe podane w niniejszym katalogu obejmują czas główny, robocizny oraz czas przygotowawczo-zakończeniowy.
1.4. Ustalenie kompleksowych nakładów czasowych za wszystkie prace wykonywane przy konserwacji danego obiektu - dokonuje się poprzez zsumowanie nakładów czasowych wyliczonych z poszczególnych paragrafów odpowiadających warunkom i technologii wykonania - zgodnie ze stanem faktycznym.
1.4.1. Pod pojęciem określenia wg p.1.4. rozumie się kompletne i kompleksowe nakłady związane z wykonywaniem zadanego zakresu pracy /dzieła/ o sprecyzowanym charakterze.
2. Warunki techniczne
2.1. Prace wchodzące w zakres działalności pracowni konserwacji rzeźb kamiennych powinny być wykonywane zgodnie z obowiązującymi z P.P. PKZ wewnętrznymi zarządzeniami i instrukcjami oraz zgodnie z najlepszymi i wypróbowanymi metodami z dziedziny wiedzy konserwatorskiej.
2.2. Pod pojęciem "zabieg konserwatorski" wymieniony w poszczególnych paragrafach katalogu - rozumie się wykonanie jednej lub kilku operacji ściśle sprecyzowanych i określających odpowiednią technologię uwzględniającą wykonanie złożonego zobowiązania.
2.3. Pod pojęciem "obiekt" rozumie się kompletne dzieło rzeźbiarskie o jednolitej /sprecyzowanej/ tematyce wykonane z jednego lub kilku gatunków materiału kamiennego bez względu na wymiary przewidziane do konserwacji lub rekonstrukcji rzeźbiarskiej.
2.4. Normy czasowe podane w niniejszym katalogu nie obejmują nakładów czasowych na:
- demontaż i montaż
- zabezpieczenia elementów do transportu /pakowania/
- transport
- wykonanie rusztowań
- usprzętowienie do transportu pionowego lub poziomego elementów na miejsce wbudowania /windy, żurawie, przenośniki itp./
- roboty pomocnicze /np. brak doprowadzania instalacji wodociągowej/
2.5. Normy czasowe zostały ustalone dla zabiegów i czynności konserwatorskich wykonywanych w warunkach pracownianych.
2.5.1. W przypadkach wykonywania prac poza siedzibą pracowni do norm czasowych stosować należy współczynnik 1,15.
2.6. Kwalifikowanie zabiegów /operacji/ do odpowiedniego stopnia trudności lub innych parametrów określonych w katalogu powinno być uzależnione - między innymi - od ogólnego stanu obiektu jego charakteru i wielkości oraz przewidywanych nakładów pracochłonności.
2.6.1. Kwalifikacji dokonuje komisja w składzie kierownik pracowni, kierownik zespołu oraz inspektor nadzoru lub upoważniony przedstawiciel inwestora.
2.7. Zastosowanie współczynników zwiększających podanych pod poszczególnymi tablicami, a nie posiadających szczegółowej kryterii można wprowadzić do kosztorysowania po uprzednim zatwierdzeniu ich przez inwestora w protokole ustalającym dane wyjściowe do kosztorysowania.
3. Warunki obmiaru
3.1. Jednostki obmiaru dla poszczególnych prac lub zabiegów konserwatorskich podane są w odpowiednich tabelach.
3.2. Wielkość powierzchni w m2 lub dm2, na której dokonywany jest zabieg konserwatorski mierzy się:
- dla obiektów o charakterze płaszczyznowym powierzchnią najprostszej figury geometrycznej opisywanej wg rzutu na powierzchniach poddawanych zabiegom /prostokąt, trójkąt, trapez, koło, itp./.
- dla obiektów przestrzennych powierzchnią najprostszej bryły geometrycznej opisanej wg rzutu na powierzchniach poddawanych zabiegom /prostopadłościan, stożek, walec, kula, itp./.
4. Warunki specjalne
4.1. W przypadkach gdyby na tym samym obiekcie i dla tych samych powierzchni zachodziła konieczność powtórzenia tych samych zabiegów dwukrotnie lub więcej, fakt ten musi być szczegółowo omówiony i uzasadniony w zatwierdzonym protokole danych wyjściowych do kosztorysowania.
4.2. Normy czasowe za stosowane drugich i ewentualnie następnych tych samych zabiegów /operacji/ należy liczyć ze współczynnikiem 0,90.
Uwaga:
Nie dotyczy to tych przypadków, które są szczegółowo omówione i ujęte w poszczególnych tabelach.
4.3. Na tym samym obiekcie w różnych jego partiach - mogą występować różne powierzchnie zniszczeń objęte tymi samymi lub innymi zabiegami /operacjami/. W takich przypadkach obowiązuje zasada ustalania wspólnego procentu zniszczeń dla każdego rodzaju zabiegów oddzielnie.
4.4. W przypadkach gdyby przy konserwacji danego obiektu zaistniały wyjątkowo sprzyjające okoliczności, które w poważnym stopniu spowodowałyby znaczne obniżenie nakładów robocizny w stosunku do nakładów przewidzianych w kosztorysie, wówczas na wniosek kierownika pracowni, oddział może przy fakturowaniu tych prac udzielić zamawiającemu odpowiedniej bonifikaty /opustu/. Wysokość opustu należy ustalać po całkowitym wykonaniu zleconego zakresu prac w zależności od osiągniętych wyników ekonomicznych.
4.5. Dopuszcza się możliwość posługiwania się katalogami zakładowymi innych specjalizacji z zakresu działalności pionu naukowo-konserwatorskiego lecz tylko w przypadkach wykonywania czynności /operacji/ w procesie technologicznym odpowiadającym procesowi i warunkom określonych w danym katalogu zakładowym.
4.6. Przy pracach wykonywanych na rusztowaniach, powyżej 5 i 10 m wysokości należy stosować następujące współczynniki.
4.6.1. Wewnątrz budynku na wysokości od 5 do 10 m - współczynnik 1,15.
4.6.2. Wewnątrz budynku na wysokości powyżej 10 m - współczynnik 1,25.
4.6.3. Na zewnątrz budynku przy wysokości od 5 do 10 m - współczynnik 1,25.
4.6.4. Na zewnątrz budynku na wysokości powyżej 10 m - współczynnik 1,25.
4.7. Przy pracach wykonywanych nad głową /powierzchnia i sklepienie płaskie/ - współczynnik 2,00.
4.7.1. Przy pracach na sklepieniach sferycznych, skośnych, lunetach, fasetach - współczynnik 1,50.
4.8. Przy pracach wykonywanych w warunkach odbiegających od normalnych lecz przeprowadzenie których jest technologicznie możliwe do cen jednostkowych za takie zabiegi /operacje/ należy stosować współczynnik:
Dotyczy to:
4.8.1. Pomieszczeń o temperaturze mniej niż +16 st. C lecz nie niżej niż +10 st. C - współczynnik 1,15.
4.8.2. Pomieszczeń zawilgoconych /np. podziemia/ w których wilgotność względna przekracza 80% - współczynnik 1,30.
4.8.3. Przy bardzo silnym sztucznym oświetleniu - współczynnik 1,15.
Uwaga:
Współczynniki podane w poz. 4.8.1. i 4.8.2. mogą być stosowane za okres pracy, w którym rejestrowano spadek temperatury na opisanej - datowanej taśmie zaplombowanego termografu lub pomiary wilgotności wg hygrografu.
4.9. W przypadkach wykonywania zakresu prac nie mających odzwierciedlenia w obowiązującym katalogu lub innych katalogach zakładowych zgodnie z poz. 4.5. - normy czasowe ustalać wg technicznego normowania pracy, literatury technicznej o charakterze kalkulacyjnym lub w oparciu o własne doświadczenie zawodowe.
4.10. Ustalenie nakładów kosztowych w złotówkach należy dokonywać w oparciu o określone w niniejszym katalogu zasady oraz wyliczoną stawkę sprzedażną zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami stosowanymi w P.P. P.K.Z.
4.11. Normy czasowe określone w katalogu podane zostały w setnych godziny.
Tabela 1.
Oczyszczenie powierzchni
Uwagi:
a) Ceny jednostkowe w poz. 2 do 12 i poz. 15 dotyczą stanu zachowania obiektu określonego jako "przeciętny".
b) Przy stanie obiektu zakwalifikowanego jako "zły" należy do poz. określonych w uwadze "a" stosować współczynnik 1,53.
c) Przy stanie obiektu zakwalifikowanego jako "bardzo zły" należy do poz. określonych w uwadze "a" stosować współczynnik 2,05.
d) Przy usuwaniu powłok farb olejnych metodą chemiczną do ceny jednostkowej określonej w poz. 10 należy stosować współczynnik 1,20 /20%/
d) Za każdorazowe powtórzenie zabiegu /powyżej trzech razy/ do ceny jednostkowej określonej w poz. 14 należy stosować współczynnik zmniejszający w wysokości 0,33.
f) Ceny jednostkowe określone w niniejszej tabeli dotyczą zabiegów konserwatorskich wykonywanych na powierzchniach płaskich. Przy innych powierzchniach należy do cen jednostkowych stosować następujące współczynniki:
1) obiekty o średniej głębokości reliefu
do 2,5 cm /lub profilowaniu / - 1,15
2) obiekty o średniej głębokości reliefu
od 2,5 do 5 cm - 1,40
3) obiekty o średniej głębokości reliefu
od 5 do 10 cm - 1,70
4) obiekty o średniej głębokości reliefu
ponad 10 cm - 2,00
5) płaskorzeźba o reliefie precyzyjnym
rzeźba pełna o wysokości do 0,5 m - 4,00
6) płaskorzeźba miniaturowa i rzeźba
pełna o wysokości do 0,2 m - 6,00
g) Kryteria stanu zachowania obiektu:
1) stan zachowania określony jako "przeciętny". Stopień osłabienia odporności mechanicznej kamienia - niewielki - do 5% powierzchni obiektu należy poddać zabiegowi wzmocnienia powierzchniowego.
Nie obserwuje się objawów daleko posuniętego zniszczenia struktury kamienia.
Obiekt nie kwalifikuje się do przeprowadzenia zabiegu impregnacji strukturalnej.
2) Stan zachowania jako "zły". Stopień osłabienia odporności mechanicznej kamienia - duży: - do 10% powierzchni obiektu należy poddać zabiegowi wzmacniania powierzchniowego. Obserwuje się miejscowo objawy daleko posuniętego zniszczenia struktury kamienia /pęcherze, proszkowanie się, złuszczenia lub dezintegrację granituralną/. Obiekt kwalifikuje się do częściowego lub całkowitego przeprowadzenia zabiegu impregnacji strukturalnej.
3) Stan zachowania określony jako "bardzo zły". Stopień osłabienia odporności mechanicznej - bardzo duży: - ponad 10% powierzchni obiektu należy poddać zabiegowi wzmocnienia powierzchniowego.
Obserwuje się występujące na znacznej części powierzchni objawy daleko posuniętego zniszczenia struktury kamienia /pęcherze, proszkowanie się, złuszczenia lub dezintegracja granuralna/. Obiekt kwalifikuje się do przeprowadzenia zabiegu impregnacji strukturalnej.
Tablica 2.
Impregnacja strukturalna, wzmacnianie powierzchniowe, klejenie.
Uwagi:
a) Do cen jednostkowych określonych w tej tabeli - za wyjątkiem poz. 2 - należy stosować współczynniki zwiększające podane w Tablicy 1 uwaga "f".
b) Powierzchnię przy zastrzykach wgłębnych należy obliczać wg długości szczeliny x uśrednioną szerokość szczeliny 1,5 cm.
c) Pozycja 4 obejmuje cenę jednostkową łącznie z wykonaniem dodatkowych wzmocnień w postaci czopów /kolców/ względnie połączeń metalowych. W przypadkach wykonywania samego klejenia - bez dodatkowych wzmocnień - do cen jednostkowych określonych w tej pozycji należy stosować współczynnik zmniejszający w wysokości 0,70.
d) Obmiar powierzchni klejonych należy dokonywać wg rzeczywistych powierzchni podlegających sklejaniu bądź według długości szczeliny razy 1,5 cm przy zachowaniu zasady jak na wstępie niniejszej uwagi.
e) Przy stosowaniu zastrzyków wgłębnych - punktowych nieprzekraczających jednorazowo powierzchni powyżej 1 dm2 należy stosować do cen jednostkowych określonych w poz. 5 współczynnik 1,30 stosując od sztuki.
f) Przy ilości wykonywanych zastrzyków wgłębnych liczonych od sztuki - powyżej 20 szt. - należy stosować do zasad określonych w uwadze "e" współczynnik zmniejszający w wysokości 0,60.
g) W przypadkach wykonywania impregnacji strukturalnej obiektu polichromowanego do poz. 1 należy stosować współczynnik 1,30.
Tablica 3.
Uzupełnienie ubytków - kitowanie kamieni porowatych i narzutu /łącznie z obróbka kitów/
Uwagi:
a) Do norm jednostkowych określonych w niniejszej tabeli należy stosować współczynniki zwiększające podane w Tablicy 1 uwaga "f".
Tablica 4.
Uzupełnienie ubytków /kitowanie/ kamieni nieporowatych /łącznie z obróbką końcową/.
Uwagi:
a) Do norm jednostkowych określonych w niniejszej tabeli należy stosować współczynniki zwiększające podane w Tablicy 1 uwaga "f".
Tablica 5.
Uzupełnienie ubytków - flekowanie
Uwagi:
a) Normy jednostkowe określone w niniejszej tabeli dotyczą flekowania na płaszczyznach płaskich.
b) Przy wykonywaniu fleków o innej płaszczyźnie należy do norm jednostkowych stosować współczynniki zwiększające określone w Tablicy 1 uwaga "f".
c) Przy polerowaniu fleków nowych z marmuru lub granitu należy stosować normę jednostkową w/g Tablicy 4 poz. 7 z zastosowaniem współczynnika zwiększającego w wysokości 2,00.
Tablica 6.
Dokumentacja i badania wstępne